‘Wij hebben elkaar nodig om tot ontwikkeling te komen’. ‘Gepersonaliseerd onderwijs handen en voeten geven is best ingewikkeld, dus zijn wij op zoek naar collega’s die opereren in hetzelfde proces’. ‘Wij vinden het belangrijk om elkaar te spreken, dus zijn wij begonnen met het organiseren van bijeenkomsten. En daar komen per keer inmiddels al zo’n 150 mensen’. ‘Laten we het lesmateriaal dat wij zelf ontwikkelen met elkaar delen. Dat maakt het werk een stuk gemakkelijker’.

Het thema van het Kunskapsskolan Community Nederland Event 2019 op donderdag 21 maart in Groenekan – ‘Samen bereiken we meer’ – is allesbehalve aan dovemansoren gericht. Daar waar in 2017 en 2018 nog werd afgetast, is het dit jaar anders. Is er een aantoonbare behoefte aan uitwisseling. ‘De community is een feit’ concludeert een deelnemer. ‘Want’, zo zegt een ander, ‘collega’s zijn nu bereid om open over hun uitdagingen te spreken. Of over het gebrek aan tijd om de vele puzzelstukjes van gepersonaliseerd onderwijs op de juiste plek te krijgen’. ‘Men durft nu’, zegt een leraar, ‘tegen elkaar te zeggen waar het schuurt, en collega’s te vragen hoe zij het in vergelijkbare situaties hebben aangepakt’. Door een ander aangevuld: ‘wij hadden het gevoel dat het tempo van ontwikkeling bij ons nog niet op orde was. Maar uit de contacten met collega’s blijkt nu dat we het helemaal niet verkeerd doen. En dat we bovendien collega’s kunnen helpen of van advies kunnen voorzien’.

Transformatie

Als school, leraar of schoolleider transformeren naar gepersonaliseerd onderwijs is niet gemakkelijk. Dus komt tijdens de ruim dertig Event-sessies regelmatig de observatie langs dat collega’s terugvallen in hun oude en bekende wereld als het even tegenzit. Of, zoals een schoolleider het verwoordt: ‘het lijkt alsof we de einddoelen bijstellen, alsof we blijven steken in gedifferentieerd leren en het zo al wel meer dan genoeg vinden. Het is lastig het team over die drempel heen te helpen’. En een leraar zegt: ‘Wij zijn het ontwikkeltraject ingegaan met het besef dat we onze gewoonten moeten veranderen.  Maar na een jaar zagen we nauwelijks resultaten, omdat er in de hoofden van ons als leraar zoveel omging. Maar in het tweede jaar werden er wel resultaten zichtbaar: bij de leerlingen. En dat motiveerde niet alleen, maar gaf ons ook het inzicht dat je jezelf tijd moet geven en in zo’n transformatie geduld moet bewaren’.

Dus vertellen collega’s dat binnen hun school leraren worden gecoacht, net zoals de leraren de leerlingen coachen. En vult een Zweedse collega aan: ‘Je kunt bij leerlingen alleen effectieve lessen, begeleiding en uitdaging realiseren als je de leerlingen waarvoor je het doet door en door kent. Daarnaast moeten leraren op dezelfde manier leren de regie te pakken over hun eigen ontwikkeling, als de leerlingen binnen gepersonaliseerd onderwijs dat moeten leren ten aanzien van hun leerproces. En natuurlijk is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan. Maar met een goed plan, consequente richting en aandacht voor waar iedereen staat in de transformatie, is dat goed te realiseren.’

Internationaal

Het Kunskapsskolan Community Nederland Event 2019 in Groenekan is dit jaar ook een internationaal evenement. Met Kunskapsskolan vertegenwoordigers uit Zweden, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Om te benadrukken dat de Kunskapsskolan gemeenschap niet ophoudt bij de Nederlandse landsgrens. Maar ook om duidelijk te maken dat het inmiddels wereldomspannende karakter van Kunskapsskolan voordelen biedt aan individuele leraren en schoolleiders uit Nederland. Door gebruik te maken van de ervaring – soms al bijna twintig jaar – van collega’s die in hetzelfde bootje zitten. Maar ook doordat de internationale community de mogelijkheid biedt naar onderwijs in andere culturen te kijken. En te leren van de oplossingen die daar bij bedacht en gerealiseerd zijn.

Programma

Het programma van het Kunskapsskolan Community Nederland Event 2019 is veelzijdig. Over formatief beoordelen, het effectief begeleiden van workshoptijd, over onderwijsplanning, over het gebruik van de Learning Portal als ondersteuning van het leerproces van de leerling en het werkproces van de leraar, over het ontwikkelen van relaties met ouders, over het zijn van coach en over hoe je leiding kunt geven aan verandering. In vrijwel alle gevallen begeleidt door een specialist op dit gebied èn een ervaringsdeskundige vanuit de scholen. Om theorie en praktijk te matchen, om herkenning te creëren, en vertrouwen dat ook grote uitdagingen prima kunnen worden gerealiseerd. Omdat het, in de woorden van Ewald Weiss (bestuurder van Lumion in Amsterdam), ‘quatsch is te denken dat niet elke leraar geschikt is voor het werken binnen gepersonaliseerd onderwijs. Net als het quatsch is te denken dat niet elke leerling geschikt is voor gepersonaliseerd onderwijs. Elke leraar en elke leerling is geschikt’.

Dus delen bestuurders, leraren en schoolleiders in Groenekan hun ervaringen. In het besef dat samen meer kan worden bereikt. En is de brede Kunskapsskolan Community in Nederland een feit.